fbpx

Europejska Karta Gleby

Aktualnie Zielony Ład mocno stawia na ochronę gleb. Jednak problemem ochrony gleb był poruszany przez polityków o wiele wcześniej. Już w roku 1972 r. Rada Europy przyjęła Europejską Kartę Gleby, która zawiera 12 postulatów dotyczących znaczenia gleby oraz to w jaki sposób powinna być "traktowana". Oto one:

 

  1. Gleba jest jedną z najcenniejszych wartości dla człowieka. Umożliwia życie na Ziemi zwierzętom i roślinom. 
    • Jest niezbędna do egzystencji człowieka jako źródło pożywienia i surowców. Jest podstawową częścią biosfery i wraz z roślinnością i klimatem pomaga regulować krążenie i wpływa na jakość wody.
    • Gleba zawiera ślady ewolucji ziemi i jej żywych stworzeń oraz jest podstawowym elementem krajobrazu, należy wziąć pod uwagę jego naukowe i kulturowe zainteresowanie.
  2. Gleba stanowi źródło materii organicznej. Może łatwo ulec zniszczeniu.
    • Gleba to cienka warstwa pokrywająca część powierzchni ziemi. Zastosowanie jest ograniczone klimatem i topografią. Tworzy się powoli w wyniku procesów fizycznych, fizykochemicznych i biologicznych, ale może zostać szybko zniszczona przez nieostrożne działanie. Jej zdolność produkcyjna może być ulepszona przez staranne zarządzanie.
  3. Gleba powinna być chroniona przed erozją.
    • Gleba jest narażona na działanie warunków atmosferycznych; ulega erozji pod wpływem wody, wiatru, śniegu i lodu. Nieostrożna działalność człowieka przyspiesza proces erozji niszcząc strukturę gleby i jej normalną odporność na działanie erozyjne.
    • We wszystkich sytuacjach należy zastosować odpowiednie fizyczne i biologiczne metody ochrony gleby przed przyspieszoną erozją.
  4. Gleba powinna być chroniona przed zanieczyszczeniami.
    • Niektóre nawozy chemiczne i pestycydy, stosowane bez rozeznania lub kontroli, mogą gromadzić się na ziemi uprawnej i w ten sposób mogą przyczyniać się do zanieczyszczenia gleby, wód gruntowych, cieków wodnych i powietrza.
    • Osoby odpowiedzialne muszą zapewnić odpowiednie uzdatnianie wody i usunąć odpady w miejsca do tego przystosowane.
  5. Gleba jest wykorzystywana dla celów rolniczych, przemysłowych i innych. Polityka planowania regionalnego powinna uwzględniać właściwości przyrodnicze gleby oraz aktualne i przyszłe potrzeby danej społeczności.
    • Społeczeństwo przemysłowe wykorzystuje ziemię pod rolnictwo, do celów przemysłowych i innych. Polityka planowania regionalnego musi być zaplanowana tak, aby uwzględniać właściwości gleby.
    • Gleba może być wykorzystywana na wiele sposobów i generalnie jest eksploatowana zgodnie z potrzebami ekonomicznymi i społecznymi. Jednak wykorzystanie tego musi zależeć od jej właściwości, płodności i usług społeczno-gospodarczych.
  6. Rolnicy i leśnicy zobowiązani są do stosowania metod, które mają na celu ochronę wartości gleby.
    • Maszyny i nowoczesne techniki pozwalają na znaczne zwiększenie plonów, ale stosowane bezkrytycznie mogą zakłócić naturalną równowagę gleby, zmieniając jej właściwości fizyczne, chemiczne i biologiczne. Niszczenie materii organicznej w glebie przez niewłaściwe metody uprawy i niewłaściwe użycie ciężkiego sprzętu są ważnymi czynnikami pogarszającymi strukturę gleby, a tym samym plon roślin uprawnych. Intensywne zarybianie może w podobny sposób uszkodzić strukturę gleby użytków zielonych.
    • Leśnictwo powinno kłaść odpowiedni nacisk na metody poprawy eksploatacji, które zapobiegną degradacji gleby.
    • Metody uprawy roli i zbioru powinny chronić i poprawiać właściwości gleby. Wprowadzanie nowych technik na szeroką skalę powinno być podejmowane dopiero po zbadaniu możliwych wad.
  7. Rozwój urbanizacyjny powinien być planowany tak, aby minimalizować niszczenie gleby.
    • Miasta wykorzystują glebę do zapewnienia infrastruktury niezbędnej do życia w mieście (drogi, wodociągi itp.) oraz poprzez wytwarzanie coraz większych ilości odpadów, które muszą być utylizowane.
    • Rozwój miast musi być skoncentrowany i tak zaplanowany, aby w jak największym stopniu uniknąć przejmowania dobrej jakości gleby.
  8. Już na pierwszym etapie projektów budowy sieci infrastruktury, powinno się uwzględniać ochronę gleby.
    • Operacje takie jak budowa tam, mostów, dróg, kanałów, fabryk czy domów mogą mieć mniej lub bardziej trwały wpływ na otaczający grunt, zarówno w zasięgu ręki, jak i na odległość. Często zmieniają naturalny drenaż i zwierciadła wody. Takie następstwa należy ocenić, aby podjąć odpowiednie środki w celu przeciwdziałania szkodom.
  9. Zasoby gleby są nie do zastąpienia
    • Gleba jest niezbędnym, ale ograniczonym zasobem. Dlatego jej wykorzystanie należy planować racjonalnie, co oznacza, że właściwe organy planistyczne muszą nie tylko uwzględniać pilne potrzeby, ale także zapewniać długoterminową ochronę gleby przy jednoczesnym zwiększeniu lub przynajmniej utrzymaniu jej zdolności produkcyjnej,
    • Potrzebna jest zatem właściwa polityka ochrony gleby, co oznacza odpowiednią strukturę administracyjną.
  10. Dla zapewnienia racjonalnego użytkowania i ochrony gleb muszą być poparte szerokimi i wielokierunkowymi badaniami naukowymi.
    • Badania nad glebą i jej użytkowaniem muszą być w pełni popierane. Od tego zależy doskonalenie technik konserwatorskich w rolnictwie i leśnictwie, wypracowanie standardów stosowania nawozów chemicznych, opracowanie substytutów toksycznych pestycydów oraz metod ograniczania zanieczyszczeń.
    • Badania naukowe są niezbędne, aby zapobiegać skutkom niewłaściwego użytkowania gleby w jakiejkolwiek działalności człowieka.
  11. Ochronie gleby należy poświęcać wiele uwagi i troski. Europejska Karta Gleby ma na celu podniesienie świadomości społecznej na wszystkich istniejących poziomach edukacji.
    • Coraz większy rozgłos, dostosowany do wymogów krajowych, należy poświęcić potrzebie ochrony jakości gleby i metodom, za pomocą których można osiągnąć ten cel. Władze powinny dążyć do tego, aby informacje przekazywane opinii publicznej przez środki masowego przekazu były naukowo poprawne. Zasady ochrony gleby muszą być w pełni uwzględnione w programach nauczania na wszystkich poziomach jako element edukacji ekologicznej.
  12. Organy urzędowe i władze powinny należycie planować, ochraniać i użytkować zasoby gleby.
    • Aby zapewnić efektywne planowanie i zarządzanie gruntami oraz aby umożliwić ustanowienie prawdziwej polityki ochrony gleby, muszą być znane właściwości różnych rodzajów gleby, ich możliwości i rozmieszczenie. Każdy kraj musi sporządzić inwentaryzację swoich zasobów glebowych.
    • Do tego celu niezbędne są mapy gleb, uzupełnione odpowiednio o specjalne mapy dotyczące użytkowania gruntów, geologii, hydrogeologii gleb, zdolności gleby, roślinności itp. Mapy te powinny być przygotowane w sposób umożliwiający porównanie na poziomie międzynarodowym.

Aktualnie ze względu na zły stan gleb w UE w ramach Zielonego Ładu Komisja Europejska chce wprowadzić „Ustawę o zdrowiu gleby”. Ma ona być przedstawiona do 2023 r. 

 

Źródła:

https://pl.wikipedia.org/wiki/Europejska_Karta_Gleby

https://swiatrolnika.info/europejska-karta-gleby

https://rm.coe.int/090000168067e296

 


Drukuj   E-mail

Kontakt

Aleja KEN 57/2
02-797 Warszawa
+48 601 727 445
projektgleba@naturalcrop.com
Image