Żyzność gleby zależy od wielu czynników, ale jednym z najważniejszych jest próchnica. Obok odczynu pH, to parametr, który zmienia się bardzo powoli – ale ma ogromny wpływ na plonowanie.
Dlaczego próchnica jest tak ważna?
W glebach lekkich:
- działa jak spoiwo – poprawia strukturę gleby, zapobiega jej rozsypywaniu się,
- ogranicza wypłukiwanie składników pokarmowych,
- zwiększa zdolność gleby do zatrzymywania wody.
W glebach ciężkich:
- rozluźnia glebę – zmniejsza jej zwięzłość,
- poprawia dostępność składników odżywczych dla roślin,
- wpływa korzystnie na stosunki powietrzno-wodne,
- tworzy dobre warunki dla pożytecznych mikroorganizmów glebowych.
Ile próchnicy to dużo, a ile za mało?
Nie da się mówić o jednej, idealnej wartości dla każdej gleby. Wszystko zależy od jej rodzaju. To, co jest dobrym wynikiem dla gleby lekkiej, będzie zbyt niskim poziomem dla czarnoziemu.
Oto orientacyjne przedziały:
- Gleby lekkie (piaski, luźne piaskowce):
- poniżej 1% – bardzo niski poziom,
- 1–1,5% – poziom przeciętny,
- powyżej 1,5% – dobry wynik.
- Gleby średnie (gliny lekkie, pyły):
- poniżej 1,5% – niski poziom,
- 1,5–2,5% – średni poziom,
- powyżej 2,5% – dobrze.
- Gleby ciężkie (iły, gliny ciężkie, czarnoziemy):
- poniżej 2% – zbyt mało,
- 2–3,5% – poziom akceptowalny,
- powyżej 3,5% – bardzo dobry wynik.
Uwaga: niektóre źródła podają, że poziom próchnicy poniżej 3,5% może świadczyć o procesach degradacyjnych, ale trzeba to zawsze odnosić do konkretnego typu gleby. Piaski z natury mają mniej próchnicy – i 1,5% w takiej glebie może być naprawdę dobrym wynikiem. Z kolei dla czarnoziemu 4% to standard.
Co z tego wynika?
Zamiast porównywać bez kontekstu – analizuj swoje wyniki w odniesieniu do rodzaju gleby. Próchnica to nie tylko liczba w tabeli, ale realny wpływ na Twoje plony, jakość upraw i odporność gleby na suszę czy erozję. Warto ją regularnie badać i dbać o jej poziom.
